نظام رده بندی سنی ESRA چیست؟

معرفی نظام رده بندی سنی بازی های رایانه ای

از ابتدای تاسیس بنیاد ملی بازی­‌های رایانه‌­ای در سال 1386، تدوین نظامی با عنوان نظام ملی رده‌بندی سنی بازی­‌های رایانه­‌ای(Entertainment Software Rating Association) در دستور کار قرار گرفت که وظیفه آن نظارت بر محتوای بازی­‌ها و مشخص کردن رده سنی مناسب برای هر بازی بود.

در همین راستا در سال 1387 پژوهش‌هایی با سه رویکرد مطالعاتی از جمله روانشناسی، جامعه‌شناسی و علوم و معارف اسلامی با همکاری اساتید مجرب دانشگاهی انجام شد. نتیجه تحقیقات و پژوهش­‌های یکساله ESRA در خصوص بازی­‌های رایانه­‌ای، 9 جلد کتاب که بالغ بر 1420 صفحه است، شد.

پس از انجام پژوهش‌­ها و طبقه‌بندی محتواهای آسیب­‌رسان در بازی‌­ها، نظام رده‌­بندی سنی کار اجرایی خود را از ابتدای سال 88 آغاز نمود و از آن پس صدور مجوز نشر بازی‌­ها منوط به بررسی بازی­‌ها در این نظام و تعیین رده سنی مناسب هر یک از بازی­‌ها شد.

نظام رده بندی سنی ESRA در ابتدا فقط بازی‌­هایی را که بر روی رایانه­‌ها و کنسول­‌های PS1 و PS2 و Xbox 360 قابلیت اجرا داشتند را رده­‌بندی سنی می‌­کرد که با گذشت زمان رده­‌بندی بازی­‌ها برای کنسول­های دیگر را نیز شروع کرد. همچنین در اوایل سال 94 با گسترده شدن بازی­‌های موبایلی(بازی­‌هایی که بر روی سیستم عامل­‌های Android و IOS) و فراگیر شدن این بازی­‌ها در بین اقشار مختلف جامعه، ESRA رده­‌بندی سنی این بازی‌­ها را نیز در دستور کار خود قرار داد.

همچنین در اواسط سال 1394، نظام رده بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای بعد از ماه‌ها پیگیری در شورای فرهنگ عمومی کشور مصوب شد.


گروه های سنی ESRA

رده‌های سنی ESRA به 5 دسته اصلی تقسیم شده‌اند ، که این رده‌های سنی بر اساس خصوصیات جسمی-حرکتی، خصوصیات عقلی-ذهنی، خصوصیات عاطفی و اجتماعی که باعث ایجاد تفاوت در گروه‌های سنی می‌شوند، تشکیل شده‌اند. گروه‌های سنی ESRA شامل 5 گروه اصلی می شود که عبارتند از:


  1. رده 3+: 3 سالگی و بالاتر
  2. رده 7+: 7 سالگی و بالاتر
  3. رده 12+: 12 سالگی و بالاتر
  4. رده 15+: 15 سالگی و بالاتر
  5. رده 18+: بالای 18 سال






پیکتوگرام های محتوایی:

یکی از فعالیت‌هایی که از ابتدای سال 95 توسط نظام ESRA جهت افزایش آگاهی خانواده‌ها در حوزه بازی‌های ویدئویی انجام می‌گیرد، مشخص کردن شدت تأثیرگذاری محتواهای آسیب رسان بازی‌ها بر روی مخاطبان خود از طریق امتیاز دهی به هر یک از محتواهاست، که بوسیله مشخص کردن امتیاز پیکتوگرام‌های محتوایی برای بازی‌ها به اطلاع خانواده ها می‌رسد و آنها می‌توانند در هنگام خرید بازی با دقت به این پیکتوگرام ها از شدت تأثیرگذاری هر یک از محتواهای آسیب‌رسان آن بازی مطلع شوند.




عوامل شکل گیری ESRA 

پس از تشکیل بنياد ملی بازی‌های رايانه‌ای در ايران، همواره"فرهنگ استفاده مطلوب از بازی‌های رايانه‌ای" به عنوان یک هدف اساسی و مهم تعیین شد. علت انتخاب چنین هدفی در ایران، بهره‌مندی از قدرت آموزشی و تاثیرگذاری بازی‌های رایانه‌ای و دور شدن از احتمال ابتلا به اختلالات روحی و روانی و آسیب‌های منجر به استفاده نامناسب از آن بود. اما چه عواملی باعث شکل‌گيری نظام رده بندی سنی بازی‌ها شد:


  • عدم وجود الگوی مناسب در استفاده از بازی‌ها
  • تأثیرات سوء جسمانی و روانی بازی‌های رایانه‌ای
  • استفاده هژمونیک نظام سرمایه‌داری از بازی‌ها در جهت تاثیرگذاری فرهنگی-اجتماعی
  • نگرانی والدین و عدم اطلاع آنها از محتواهای نامناسب این رسانه جدید تعاملی
  • نگاه باشد یا نباشد و حاکم بودن رویکردی انفعالی در این عرصه





نظام رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای  ESRA

کلمه ESRA مخفف Entertainment Software Rating Association می باشد. نظام  ESRA، پس از انجام تحقیقاتی تقریبا یکساله، رده بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای را از سال 1388 زیر نظر بنیاد ملی بازیهای رایانه ای آغاز کرد. براي تدوين اين نظام، سعي شده است در مرحله اول با تكيه بر نظريه‌هاي موجود در علوم مختلف و مرتبط با اين موضوع، بستري با پشتوانه علمي مناسب ايجاد گردد تا در مراحل اجرايي اين نظام و انجام تحقيقات ميداني، ميزان تصحيحات به حداقل برسد.

محتواهای اصلی آسیب رسان مورد بررسی سازمان ESRA که بر مبنای دیدگاه های روانشناسی، جامعه‌شناسی و علوم و معارف اسلامی شکل گرفته‌اند، شامل، ترس، خشونت، نقض ارزش‌های ایرانی-اسلامی، ناهنجارهای اجتماعی، محرک‌های جنسی، مواد مخدر و دخانیات و یأس و ناامیدی می‌باشند.